نظام اندیشه‌ای جان رالز: سرچشمه‌ها و یافته‌ها

author

  • سعید مقیمی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، گروه علوم سیاسی، ایران، کرج
Abstract:

انتشار کتاب «نظریه‌ای در باب عدالت» (Rawls, 2005) جان رالز در سال 1971 را می‌توان سرآغاز رونق دوباره اندیشه‌های لیبرالی در فلسفه سیاسی محسوب کرد. این اثر جدا از آنکه باعث گردید جان رالز به برجسته‌ترین فیلسوف سیاسی زمانه‌اش تبدیل شود موجب شد که «آنچه نقد اجتماعی لیبرالیسم»(مکنزی و دیگران، 1375: 65) خوانده شده را از اوایل دهه 1980 مشاهده کنیم. از لحاظ سنت فلسفی جان رالز تحت تأثیر کانت بوده و به عنوان یک فیلسوف نوکانتی کوشیده است از آن دیدگاه یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفه سیاسی یعنی مسئله «عدالت» را به گونه‌ای متفاوت بازگو کند. بیانی که می‌توان آنرا تلاشی برای تعامل آموزه‌های لیبرالیسم و سوسیالیسم دانست. اهمیت و برجستگی آموزه‌های سیاسی رالز از سویی و نقد وی از لیبرالیسم باعث گردیده که تبیین و بررسی آرای این متفکر برجسته دست مایه این پژوهش قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جان رالز و عدالت بین المللی

جان رالز برای تبیین مفهوم و جایگاه عدالت در عرصه بین¬المللی، اصولی را که از عرف بین¬الملل نشئت گرفته اند و بطور معقولانه¬ای می¬توانند مورد توافق همه دولت¬ها قرار گیرند، بعنوان یک مبنای مشترک و عادلانه مطرح می¬سازد. وی در راستای بررسی سیاست خارجی «دولت¬های لیبرال دموکرات» در عرصه بین¬المللی، رابطه این دولت¬ها با دول دیگر را تنها با توجه به رعایت اصول مذکور از جانب آنان مورد سنجش و ارزیابی قرار م...

full text

اعتبارگرایی جان رالز و نظریه ادراکات اعتباری

جان رالز، فیلسوف معاصر آمریکایی، عنوان «اعتبارگرایی» را برای دیدگاه خود در فلسفه اخلاق و فلسفه سیاست برگزیده است. اساس دیدگاه او همان نظریه قرارداد اجتماعی است که پیش از وی توسط لاک و کانت مطرح شده است. او این دیدگاه را با شرط انصاف و بی طرفی تکمیل می کند که با جهل نسبت به موقعیت خود (پرده جهل) در وضعیت نخستین مشخص می‌گردد. دیدگاه رالز در این زمینه با توجه به مخالفت با شهودگرایی و سودگرایی، نوع...

full text

مساله عدالت در آراء جان رالز و شهید بهشتی

در اداره ی جوامع بشری آن چه که بیش از سایر امور،  آموزه های اجتماعی و حکومتی را به خود معطوف نموده مقوله مهم و بنیادین «عدالت»است. از میان اندیشمندان لیبرال می توان به «جان رالز)»،(1921-2002م) اشاره کرد که در تلاش بود تا به گونه ای اصول لیبرالیسم و آرمان عدالت خواهی را جمع نموده و راهی برای جلوگیری از نابرابری بیابد. در میان متفکران و اسلام شناسان بزرگ معاصر،شهید بهشتی(1307-1360ش) بدلیل آشنایی ...

full text

طرح و نقد مبادی معرفتی لیبرالیسم سیاسی جان رالز

یکی از مهم‌ترین وجوه لیبرالیسم سیاسی رالز نسبت آن با حقیقت است. به گفته وی لیبرالیسم سیاسی تلقی خودش از عدالت را درست یا صادق معرفی نمی‌کند، بلکه آن را معقول می‌داند. این رویکرد رالز معضل مهم توجیه را پیش روی وی قرار می‌دهد. وی برای حل این معضل راه حل‌های متفاوتی مثل وضع اولیه، تعادل تأملی، اجماع همپوش و برقراری رابطه میان اختیار و عینیت ارائه می‌کند که در این مقاله طرح و سپس با روش تحلیل انتقا...

full text

مسئلۀ عدم تقارن در لیبرالیسم سیاسی جان رالز

در این مقاله پس از مروری کوتاه بر مفهوم توجیه در فلسفۀ سیاسی به معرفی مفهوم موانع داوری در فلسفۀ سیاسی رالز می­پردازیم و نشان می­دهیم که تأثیر این موانع چگونه از رسیدن به داوری­های معین دربارۀ موضوعات سیاسی، اخلاقی و دینی جلوگیری می­کند و به نوعی کثرت­گرایی سیاسی می­انجامد. پس از شرح این مفهوم مشکل عدم­تقارن را که انتقادی به لیبرالیسم سیاسی رالز به شمار می­آید، مطرح می­کنیم و برخی واکنش­های فی...

full text

تحلیل فلسفی روش‌شناسی جان رالز در استخراج معیار عدالت اقتصادی

  چکیده     از جملة مهم­ترین عناصر فرهنگی هر جامعه، عدالت و میزان توجه آن جامعه به عدالت است، طوری که نگرش هر جامعه­ای به عدالت، دیگر عناصر هویت­بخش آن جامعه را روشن می­کند. این مقاله در نظر دارد با بهره­گیری از روش تحلیل فلسفی، به کنکاشی در روش­شناسی نظریة عدالت رالز بپردازد. نظریة عدالت رالزی از جملة اصلی­ترین نظریات معاصر مغرب زمین است که بررسی و نقد آن می­تواند ما را به رویکردی مناسب برای ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 29

pages  55- 74

publication date 2015-02-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023